Bilgisayardaki tüm işlemleri bir işlemci adını verdiğimiz şey gerçekleştirir. Bu işlemcilerin de kendine has bir dilleri vardır. Makine dili denen bu diller öğrenilmesi oldukça zor dillerdendir. Kullanımı da oldukça zor olduğundan insanlar zamanla bu dili anlayabileceğiniz bir dilde konuşup işlemcinin diline çeviren yazılımlar geliştirmişlerdir. Bunlara da derleyici denmektedir. Derleyicilerde bir dile sahip olup bu işlemcilerin diline göre olukça yalın daha kolay bir dildir bu dil. Bu derleyicilerden biri de Assembly’dir. Bu çeviri dili diyebileceğimiz dil bilgisayar programlarının yazılımında kullanılır.
Alt seviyeli yalın anlaşılırıdır bu sebeple de. Assembly dili ile de oldukça karmaşık programların yazılması sağlanır. Derleyicilerle dili yazanlar eski zamanlarda tamamen aynı kişilerken; şimdilerde dili tasarlayanlar ve derleyiciler aynı kişi olmamakla birlikte zamanla birden çok kişide bu dillerin gelişiminde katkıda bulunmuş olabilir. Tüm dillerin neredeyse internette geliştiricileri ve de tartışmacı toplulukları bulunmaktadır. Assembly de kullanılan bir dildir. Kullandığımız birçok programın içerisinde de bu dilde yazılmış programlar bulunmaktadır. Makine diline en yakın dil olduğundan dolayı da kullanımında en dikkat çeken şey budur ve bu özellik de onu güçlü kılar.
Kullanım amacına değinecek olursak da ilk bilgisayarlarda yazılan programların daha az hata içermesi ve daha az zaman kaybına sebep olmasını sağlamak amacıyla kullanılır. İşin içine makine dinin sayısal zor ifadeleri girince insanların anlaması zorlaşır ve insanlar tarafından daha kolay ifadelere dönüşmesi için ise de alfabetik karakterlere dönüştürülmesi sağlanır. Böylelikle daha düşük seviye de programlama yapılır. Programlamalar için düşük seviyeli ortam sağlanmış olur. Bu işlemi yapan yani Assembly dilini makine koduna çeviren programlara Assembler adı verilir.
Assembler dönüşüm yapar dolayısıyla bu özellik onu derleyicilerden ayırır. Derleyiciler kodun tamamını okuyup hepsini kodun tamamını anlamlı bir programa dönüştürürken kodun her satırını okuyup tek tek uygulayan programlara ise de yorumlayıcı adı verilir. Ayrıca Assembly dil programları her bilgisayara özeldir ve de genellikle platformdan bağımsız olmaz ve diğer programlama dillerinin aksine de hedef bilgisayara bağlıdır. Şimdilerde bu dil Assembly dili pek kullanılmaz çünkü genellikle anormal performans hususları söz konusu olduğunda bu dil kullanılmaktadır. Çeviriciler genellikle 1950’lerden beri kullanılmaktadırlar. Assembly dili C, C++, Pascal, C# gibi dillere göre daha zor olduğundan dolayı da kullanımı şimdilerde pek tercih edilmiyor. Diğer dillerden de hızlı olduğundan ötürü hafıza üzerinde direkt oynama yapabilme imkânı vardır. Programlama mantığına en yakın olan dil olan Assembly düşük seviye bir programlama dilidir. Bu nedenle de bu dildeki kodlamalarda bilgisayara ne denirse direk onu yapar bilgisayar.
Nerelerde Kullanılır
Performans odaklı bir işlem yapılacaksa bu dil tercih edilebilir. Genellikle mikroişlemcilerde kullanılabilir. Diğer dillere nazaran az yer kaplar. Az da yer kapladığından dolayı çok az hafızaya sahip mikroişlemcilerde kullanılır. Eğer programda görülemeyen bir problem ortaya çıkmışsa da kullanılabilir. Şu an günümüzde özellikle de Assembly üzerinden program yazan bir iş dalı neredeyse yok ancak bilgisayar işlerinde uğraşan arkada nasıl yazıldığını nasıl çalıştığını görmek istiyorsanız da bilgisayara birebir müdahale de bulunabilmek için öğrenilen bir dil aynı zamanda da öğreten bir dil. Aslında donanım üzerinde faaliyette olduğundan en iyi performansın alınmasını sağlar. Diğer dillere nazaran da en iyi performansın alınmasını sağlar. Aynı zamanda diğer dillerle beraber de kullanılır ancak neredeyse çok nadir kullanılır. Yazmak için özellikle işlemcinin yapısını bilmek gerekir. Karmaşık ve zor olduğundan da öğrenmesi zordur.
Aseembly dilini bilenler diğer dillerle çalışış olanlara göre daha az sorunlarla karşılaşır. İyi öğrenildiğinde de basit problemlerin çözümü Assembly ile mümkün olabilir. İmkânsız gibi görünen şeyler Assembly ile basit bir çözüme kavuşabilir. Assembly ile yazdığınız kodlar o kadar karmaşık bir hal alır ki sadece bunu siz anlayabilirsiniz. Paylaşsanız dahi kimse anlamayabilir. Uzmanı olduğunuz dil belki başka ancak Assmebly kullanmayı bilen başka biri bu programa bu Assembly’den birkaç kod koyarsa da sorun olmaz çünkü başka dillerle de çalışır. Başka hiçbir dilde göremeyeceğiniz bir özelliği vardır. Assembly’nin kodlarının dönüştürülüyor olması.